Temel Eğitim Bölümü’nün Sanal Sergisi’nde yer alan arşiv belgelerini, Temel Sanat Eğitimi’nin 1969’da kürsü olarak kurulmasından 1997’de Bölüm olmasına kadar geçen sürede yaşadığı serüvenin görsel bir özeti olarak değerlendirebiliriz. Bu arşiv, gerek orijinal ödev paftaları, gerekse dijital ortama aktarılmış görseller olarak Bölümün belleğinde korunmaktadır. Arşivler, kurumsallaşmanın temelini oluşturan yapı taşlarındandır ve kurumların belleğini sürekli canlı tutar. Böylelikle, Temel Sanat Eğitimi birimleri gibi eğitim akışı zaman zaman kesintiye uğramış bile olsa, kurumların geçmişle gelecek arasındaki bağlantılarının devamlılığını sağlar. Bölümümüzün 1974 tarihine uzanan arşivi, bu anlamda geçmişle bugünün bağını kuran bir köprüdür.
Arşivde örnekleri görülen öğrenci çalışmalarının biçimlenmesinde, öğretim kadrosunun, ders işlem sürecinin, program değişikliklerinin ve hatta mekân, ders saatleri gibi fiziki değişimlerin payı büyüktür. Başlangıçta kürsü olarak eğitime başlayan Temel Sanat Eğitimi programı, önce bölüme, sonra fakülteye dönüşmüş, daha sonra 1982’de Akademi’nin Üniversite’ye dönüşmesiyle birlikte bu kısa yapılanması sona ermiştir. Bu tarihten sonra Temel Sanat Eğitimi dersleri farklı bir yapılanma içerisinde eğitime katkıda bulunmuştur. Fakültelerin sanat ve tasarım bölümlerinin bu derse duydukları gereksinim, farklı öğretim kadrolarının hizmet verdiği bağımsız derslerle karşılanmıştır. Bu bağlamda Temel Sanat Eğitimi arşiv çalışmalarının önemli bölümünü, hem kürsü, bölüm, fakülte oluşumunda uygulanan bütünlüklü programın ürünleri, hem de bölümlere verilen servis dersleri kapsamında gerçekleştirilmiş çalışmalar oluşturmaktadır. Uzun bir süreci yansıtan arşiv çalışmaları karşılaştırmalı olarak değerlendirildiğinde, öğrenci çalışmalarındaki değişimler açık biçimde göze çarpmaktadır.
Bu değişimlere neden olan etkenlerden birincisi, farklı disiplinlerde uzmanlığı olan ve üç kuşağa yayılan öğretim kadrosunun zenginliğidir. Bu dersin eğitimine emek veren öğretim kadrolarının alan çeşitliliği, öğrencilerin temel eğitimindeki çalışmalarını etkilemiş ve bu çeşitlilik arşive de yansımıştır. Arşivdeki çalışmaların niteliğini etkileyen ikinci unsur, ders işleyişindeki değişikliklerdir. Bu değişiklikleri yönlendiren en önemli etken, bölümlerden gelen talep üzerine Temel Sanat Eğitimi dersinin, her bölümün kendi disiplinini destekleyecek doğrultuda biçimlendirilmesidir. Diğer bir etken ise Temel Sanat ve Tasarım derslerine benzer türde derslerin, başka isimler altında programa eklenmesidir. Bu dersler, Çizim Anlatım Teknikleri, Mesleki Temel Eğitim gibi derslerdir. Temel Sanat Eğitimi’ne benzerlik gösteren bu dersler, farklı isimler altında harmanlanmış bir programa dönüşmüş ve bu program doğrultusunda öğrenci çalışmaları üretilmiştir. Daha az belirleyici olan diğer bir etken ise, fiziki koşullardır. Temel Sanat Eğitimi birimleri hem geçmişte hem günümüzde kurumumuzun belki de en çok atölye değiştiren birimlerindendir. Temel ders konularıyla doğrudan bağlantılı olması nedeniyle, mekânla birlikte oluşan ışık ve atmosfer değişiklikleri, renk, ışık-gölge, model gibi temel çalışmalara yansımıştır. Fiziki etkenler açısından ders saatlerinin azaltılması da dikkate alınması gereken önemli bir unsurdur. Bu zaman kısıtlaması, hem ödevlerin boyutlarının küçülmesine hem de ödevlere ayrılan çalışma sürelerinin azalmasına neden olmuştur. Bu etken, ödev kalitesini doğrudan etkilemektedir.
Temel Sanat Eğitimi çalışmalarını yönlendiren, değişikliklere yol açan nedenler bunlarla sınırlı değildir. Sürekli yenilenen teknoloji, öğretim kadrolarının kuramsal ve uygulama birikimlerinin artması, daha çok kaynak ve görsel zenginliğin ulaşılabilir hale gelmesi, disiplinler arası etkileşimlerin çoğalması gibi birçok etken öğrenci çalışmalarına doğrudan yansımış ve arşivin zenginleşmesinde, çeşitlenmesinde önemli rol oynamıştır.
Temel Eğitim Bölümü’nün arşivi geçmişteki ve günümüzdeki etkinliklerin bir ürünüdür. Temel Eğitim Bölümü, geçmişindeki etkinliklerinin bir sonucu olarak üretilmiş olan bilgileri, bu sanal sergiyle birlikte tekrar kullanmak üzere dağarcığından çıkarıp, sergilemeye açmıştır. Arşivimiz sayesinde, bugün bile yararlandığımız, yorumladığımız ve ders aldığımız geçmiş olayları, bilgiyi hatırlama yetisine sahibiz. Sahip olduğumuz değerli bir miras olarak kurumsal belleğimiz, bize, eğitim birikimimizin geçmişle ilişkisini zihnimizde saklama ve yeri geldiğinde işleme gücü vermektedir.
